काठमाडौं । भिलिङ्गिलीको दुर्गम टापुमा एक हृदय विदारक घटनापछि माल्दिभ्स एक जवान जीवन गुमाउने शोकमा मात्र होइन राष्ट्रपति मोहम्मद मुइज्जुको सरकारको कमजोर निर्णयहरुको दूरगामी नतिजाहरुसँग संघर्ष गरिरहेको छ । १३ वर्षीय मोहम्मद जाह खालिदको दुखद मृत्युले राष्ट्रपति मुइज्जुको भ्रामक नीतिहरूको हानिकारक प्रभाव सतहमा आएको छ ।
विशेषगरी उनको भारत विरोधी अडान र चिकित्सा आपतकालिन समयमा महत्वपूर्ण स्रोतहरू प्रयोग गर्न अस्वीकार गर्ने कदम घातक सावित भएको छ । भिलिङ्गिलीको एकान्त टापुमा समय अगावै हानि राष्ट्रपति मोहम्मद मुइज्जु सरकारको दुर्भाग्यपूर्ण निर्णयहरुबाट उत्पन्न गहिरो परिणामको एक मार्मिक अनुस्मारकको रूपमा देखिएको छ ।
व्यक्तिगत दुस्ख बाहेक, यो हृदयविदारक घटनाले आफ्ना नागरिकहरूको सुरक्षा गर्ने मौलिक कर्तव्यभन्दा राजनीतिक आसनलाई प्राथमिकता दिने मुइज्जु नेतृत्वको डरलाग्दो प्रभावलाई जोड दिन्छ । खालिदको असफल चिकित्सा निष्कासनले सरकारलाई जीवन बचाउन भन्दा पनि राजनीतिक चालबाजीमा बढी लगानी गरेको देखिन्छ, प्राथमिकता र योग्यतामा प्रश्न खडा गरेको छ । ब्रेन ट्युमरबाट पीडित खालिदलाई तुरुन्त चिकित्सा उपचारको आवश्यकता पर्दा दुःखदायी गाथा सुरु भयो । मालेमा आकस्मिक निकासीको लागि परिवारको बिन्ती, जहाँ उन्नत चिकित्सा उपचारको पर्खाइमा थियो, दुर्भाग्यपूर्ण घटनाहरूको श्रृंखलाको साथ भेटियो ।
चिकित्सा निकासीको लागि विमानमा प्राविधिक त्रुटिहरू र उपलब्ध भारतीय स्रोतहरू प्रयोग गर्न सरकारको जिद्दी अस्वीकारले हृदयविदारक नतिजा निम्त्यायो । मुइज्जुको सरकारले बच्चाको जीवनमा राजनीतिक आसन रोजेको छ, यो निर्णयले यसको प्राथमिकता र योग्यतामाथि गम्भीर प्रश्न खडा गर्छ । यस खुलासा भएको त्रासदीको मूलमा राष्ट्रपति मुइज्जुको लगातार भारत विरोधी अडान रहेको छ, जुन स्थितिले भारतसँगको कूटनीतिक सम्बन्धलाई निरन्तर रूपमा टुटेको छ । आफ्नो चुनावी अभियानमा आफ्नो पूर्ववर्तीको ‘इन्डिया फर्स्ट’ नीतिको विरोध गर्नदेखि लिएर पदभार ग्रहण गरेपछि तुरुन्तै भारतीय सैनिक फिर्ताको माग गर्न, मुइज्जुले गहिरो कूटनीतिक दरारको लागि चरण तय गरेका छन्, चिकित्सा निकासी जस्ता सम्झौता गरिएका महत्वपूर्ण सेवाहरूमा स्पष्ट छ । स्थितिलाई थप बिगार्न मुइज्जुको कथित मौद्रिक लाभका लागि चीनसँग स्पष्ट पङ्क्तिबद्धता हो, यस्तो कदम जसले सम्भावित ऋणको जालमा फस्ने डर बढाउँछ। अल्पकालीन लाभहरू लोभलाग्दो लाग्न सक्छ, आर्थिक निर्भरता र सम्झौता सार्वभौमसत्ता सहित दीर्घकालीन परिणामहरूले माल्दिभ्सको स्थायित्वको लागि महत्त्वपूर्ण खतरा निम्त्याउँछ । मुइज्जुले यस खतरनाक मार्गमा नेभिगेट गर्दै गर्दा, राष्ट्र कूटनीतिक उथलपुथल र आर्थिक कमजोरीको चौराहेमा उभिएको छ, दिगो राष्ट्रिय कल्याणको खोजीमा राजनीतिक निष्ठाको पुनर्विचारको आवश्यकतालाई हाइलाइट गर्नुपरेको छ ।
माल्दिभ्सको मार्च १५ मा भारतीय सैनिक फिर्ताको समयसीमामा जोडले तनाव मात्र बढाएको छैन तर कूटनीतिक गतिरोध पनि ल्याएको छ । भारतले माल्दिभ्स र भारतले संयुक्त रुपमा गठन गरेको उच्चस्तरीय कोर कमिटी बनाएर समस्या समाधान गर्न अगाडि बढेको छ । यद्यपि, मानवीय र चिकित्सा सहायतामा भारतको महत्त्वपूर्ण भूमिकालाई स्वीकार गरे पनि, मुइज्जुको सरकार अडिग छ । यो स्वेच्छाचारी समयसीमा, चिकित्सा आपतकालिन समयमा भारतीय हेलिकप्टर प्रयोग गर्न अस्वीकार संग जोडिएको, एक सरकार आफ्नो नागरिकको भलाइको सुरक्षा भन्दा राजनीतिक अंक स्कोर गर्न बढी चासो देखाउँछ । रणनीतिक सहयोग सम्झौता र ‘इन्डिया आउट’ अभियानमा प्रस्ट देखिने चीनप्रति मुइज्जुको धुरीले क्षेत्रको स्थायित्वका लागि महत्वपूर्ण जोखिम खडा गरेको छ ।
